door Elze van Baelen – bijgewerkt op 23 november 2023
De VGM Checklist Aannemers
De VGM Checklist Aannemers is een procedure en werkwijze die, conform de eisen van de VCA, bij evaluatie en certificatie door het bedrijf gevolgd moeten worden. De checklist bestaat uit de volgende 12 onderdelen waarop een bedrijf getoetst wordt:
VGM-beleid en -organisatie, betrokkenheid van de directie
De doelstelling is het voeren van een gestructureerd VGM-beleid, continue verbetering ervan en het verminderen van incidenten, ongevallen, materiële en milieuschade. Aandachtspunten hierbij zijn het vaststellen en implementeren van het VGM-beleid, eventueel aanstellen van een veiligheidsfunctionaris, inlichten van medewerkers over dit beleid, positief beïnvloeden van VGM-gedrag en stimuleren van VGM-zorg, reduceren van IF (Injury Frequency rate), en vaststellen, systematisch aansturen en realiseren van VGM-doelstellingen.
- VGM-risicobeheer
Doel is het voorkomen van VGM-incidenten door risicobeheersing van uitgevoerde werkzaamheden. Hierbij wordt gekeken naar het vaststellen en beheersen van VGM-risico’s, alle medewerkers de LMRA (Laatste Minuut Risico Analyse) laten uitvoeren, en gratis ter beschikking stellen en onderhouden van PBM (Persoonlijke Beschermingsmiddelen).
- Opleiding, voorlichting en instructie
De doelstelling is het beschikken over medewerkers met adequate VGM-kennis en -kunde. Aandachtspunten hierbij zijn dat alle medewerkers en operationeel leidinggevende beschikken over VGM-(basis)kennis, goede VGM-voorlichting en -instructie binnen het bedrijf, correct beheren en invullen van veiligheidspaspoorten (indien gehanteerd), zonder taalbelemmeringen communiceren over VGM-zaken, en dat alle medewerkers kennis hebben van interne regels en procedures van opdrachtgevers.
- VGM-bewustzijn
Doel is het bevorderen van VGM-bewustzijn. Hierbij wordt gekeken naar het bevorderen van aandacht en motivatie voor VGM en het bevorderen van VGM-bewustheid zodat ongevallen en letsel voorkomen kunnen worden.
- VGM-projectplan
De doelstelling is het gecoördineerd beheersen van VGM-risico’s bij projecten. Aandachtspunten hierbij zijn het beheersen van VGM-risico’s bij projecten, inlichten van medewerkers over project specifieke risico’s en de beheersmaatregelen, met opdrachtgevers vóór start van het project overeenstemming bereiken over VGM-risico’s en VGM-beheersmaatregelen en de coördinatie van VGM-aspecten bij het uitvoeren van het project.
- Milieuzorg
Het doel is preventie van milieuverontreiniging. Hierbij wordt gekeken naar het voorkomen van bodemverontreiniging, effectief beheren van afvalstoffen en de coördinatie van milieu aspecten binnen het bedrijf.
- Voorbereiding op noodsituaties
De doelstelling is georganiseerd en effectief reageren bij noodsituaties. Aandachtspunten hierbij zijn het effectief optreden bij noodsituaties op het terrein van de opdrachtgever en beschikken over adequaat getrainde medewerkers die in staat zijn om eerste hulp te verlenen bij nood.
- VGM-inspecties
Doel is het tijdig signaleren van afwijkingen in gedrag en/of handelingen van medewerkers en/of werkplekcondities en het treffen van corrigerende maatregelen gericht op het voorkomen van VGM-incidenten en/of ongevallen. Hierbij wordt gekeken naar het in stand houden en/of bevorderen van veilige werkomstandigheden, en het identificeren en structureel verbeteren van tekortkomingen.
- Bedrijfsgezondheidszorg
De doelstelling is het beschermen van de gezondheid van medewerkers bij uitvoering van hun werkzaamheden en het medisch verantwoord inzetten en/of laten re-integreren na arbeidsverzuim als gevolg van (bedrijfs)ongeval of ziekte. Aandachtspunten hierbij zijn het inzetten van voor hun werk medisch geschikte medewerkers, voorkomen van gezondheidsproblemen bij medewerkers door blootstelling, bevorderen van herstel en beperken van verzuim/werkverlet na een ongeval, en medewerkers in de gelegenheid stellen een med
isch deskundige te raadplegen.
- Aanschaf en keuring van materialen, arbeidsmiddelen en PBM
Doel is het uitsluitend gebruik maken van materialen, arbeidsmiddelen en PBM die voldoen aan de VGM-eisen. Hierbij wordt gekeken naar het gebruiken van VGM-verantwoorde materialen, arbeidsmiddelen en PBM en het controleren ervan op de vastgestelde VGM-eisen.
- Inkoop van diensten
De doelstelling is het inschakelen van dienstverleners met voldoende VGM-kennis. Aandachtspunten hierbij zijn het beschikken over en inzetten van VGM-gekwalificeerde onderaannemers en uitzendkrachten.
- Melding, registratie en onderzoek van ongevallen en VGM-incidenten
Doel is het hebben en houden van inzicht in actuele VGM-prestaties en leren van VGM-incidenten en (bijna-)ongevallen. Hierbij wordt gekeken naar het registreren en melden van (bijna-)ongevallen en VGM-incidenten, lering hieruit trekken en een onderzoeksmethode hanteren die leidt tot het vaststellen van basisoorzaken.
VGM-beleid en -organisatie, betrokkenheid van de directie
Drie certificatieniveaus
VCA certificering is bedoeld voor aannemers die bij opdrachtgevers werkzaamheden uitvoeren die risicovol zijn en/of werken onder risicovolle omstandigheden. Binnen de VCA certificering bestaan 3 certificatieniveaus. Er wordt hierbij onderscheid gemaakt tussen kleinere (VCA*) en grotere bedrijven (VCA**) en bedrijven die diensten leveren aan de chemische en petrochemische sector (VCA P).
VCA*
Deze certificering is bedoeld voor bedrijven met maximaal 35 medewerkers die geen hoofdaannemer zijn en waarbij geen onderaannemers ingeschakeld worden. Zij hebben directe beheersing van VGM bij werkzaamheden op de werkvloer.
VCA**
Dit certificaat wordt afgegeven aan bedrijven met meer dan 35 werknemers en/of hoofdaannemers en waarbij ook onderaannemers ingeschakeld worden. Zij hebben directe beheersing van VGM bij werkzaamheden op de werkvloer en op VGM-structuren en -systemen (onder andere VGM-beleid, VGM-organisatie, verbetermanagement).
VCA P (ook VCA Petrochemie)
Hiermee worden bedrijven gecertificeerd die werkzaam zijn voor opdrachtgevers in de chemische en petrochemische sector. Zij hebben directe beheersing van VGM bij werkzaamheden op de werkvloer, op VGM-structuren en -systemen (onder andere VGM-beleid, VGM-organisatie en verbetermanagement), als ook op specifieke aanvullende eisen voor chemie en petrochemie.
Voor het aanvragen van een VCA certificaat moet een bedrijf een stappenplan doorlopen. Hiermee wordt vastgesteld of en voor welk certificaat dit bedrijf in aanmerking komt. Tevens moet het bedrijf actiepunten opstellen om een VGM-beheerssysteem te ontwikkelen of verbeteren. Dit actieplan moet uitgevoerd en beoordeeld worden. Bij tekortkomingen krijgt het bedrijf de kans om verbeteringen door te voeren. Voldoet het aan alle VCA eisen, dan wordt het bedrijf gecertificeerd.
