Naast hoge vakbekwaamheid en materialenkennis zijn veiligheid en gezondheid essentiële aspecten in de schildersbranche. Schilders komen in aanraking met hinderlijke, gevaarlijke of brandbare stoffen en werken vaak op locaties met verhoogde kans op ongelukken. Veel schilders- en afwerkingsbedrijven en hun personeel zijn tegenwoordig VGM (Veiligheid, Gezondheid, Milieu) Checklist Aannemers (VCA) gecertificeerd en gediplomeerd.
Waarom VCA voor de schildersbranche?
Professioneel schilderwerk is noodzakelijk voor het behoud van alle vastgoed. Dat schilderen echter meer is dan alleen een verflaag aanbrengen, weten schildersbedrijven als geen ander. Deze beroepsgroep loopt een verhoogd risico op de ‘schildersziekte’, ofwel het Organisch Psychosyndroom door Solventen (OPS). OPS is een verzamelnaam voor ziekteverschijnselen die ontstaan door veelvuldig langdurig contact met organische oplosmiddelen (solventen), zoals tolueen, xyleen, benzeen, styreen, terpentine, hexaan, thinner, wasbenzine, ether en alcohol. Dit zijn vluchtige en vetoplossende middelen die veel worden gebruikt in ontvettings- en verdunningsmiddelen, verven, beitsen, autolakken en lijmen. Omdat OPS ongeneeslijk is, zijn veel verfsoorten verboden en/of vervangen door watergedragen varianten.
Andere gezondheidsrisico’s of gevaren kunnen liggen in:
- Valgevaar (van trappen, ladders, steigers of hoogwerkers)
- Tocht en temperatuurswisselingen (vooral bij nieuwbouw)
- Stoten, snijden, klemmen en knellen door materialen en gereedschappen
- Brand of explosiegevaar door vluchtige stoffen en/of dampmengsels
- Lawaai door machines en/of spuitgereedschappen
Schilderen en VCA kennis en toepasbaarheid gaan hand in hand. Hierdoor kunnen VGM-incidenten en ongelukken worden voorkomen.
VCA certificering voor schildersbedrijven en hun medewerkers
Bij veel beroepsopleidingen is VCA de startmodule. Hierin wordt de basis gelegd voor veiligheid tijdens het werken en op de werkvloer en preventief handelen om ongelukken te voorkomen. Schilders hebben veelal een diploma voor VCA-B (Basisveiligheid) of VCA-VOL (Veiligheid voor Operationeel Leidinggevenden).
Veel schilders- en afwerkbedrijven zijn VCA gecertificeerd. Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee certificaten:
- VCA* gecertificeerde bedrijven hebben maximaal 35 werknemers in dienst, die geen hoofdaannemer zijn. Er worden geen onderaannemers ingeschakeld en er is directe VGM-zorg op de werkvloer.
- VCA** gecertificeerde bedrijven hebben meer dan 35 medewerkers en/of hoofdaannemers in dienst en er worden wel onderaannemers ingeschakeld. Deze bedrijven worden, behalve op de onderdelen van VCA*, ook gecontroleerd op hun veiligheidsstructuren en -systemen.
Voor wie in de schildersbranche is VCA bedoeld?
In de middeleeuwen werkte een schilder onder leiding van een meester-schilder aan het ouderhoud van gebouwen. Met de bevolkingstoename en de daardoor groter wordende behoefte, werd ook de vraag naar vakkundige schilders groter. Schildersgilden werden door de eeuwen heen vervangen door schildersbedrijven.
Door de veranderende technieken en ontwikkeling van nieuwe stoffen en materialen is VGM belangrijker geworden. VCA is niet meer weg te denken uit de schilders- en afwerkingsbranche. VCA is voor schilders en schildersbedrijven die gespecialiseerd zijn in onder andere:
- Onderhoud, zoals repareren, schuren en schilderen
- Wandafwerking, zoals behangen
- Spuitwerk met airless, airmix en high volume low pressure (HVLP) technieken
- Binnenschilderwerk, zoals latexwerk, schilderen, lakken, beitsen, behangen en decoreren (marmeren of houtimitatie)
- Buitenschilderwerk, zoals afwerking en bescherming tegen weersinvloeden
- Hoogwerkers bij bijvoorbeeld overheids-, bedrijfs- en fabriekspanden
- Nieuwbouwschilderwerk
Met een hoger VGM-bewustzijn kunnen schilders onder veilige omstandigheden werken.